چرا در بعضی روابط، ترس از تعهد و پایبندی وجود دارد؟
ترس از تعهد، که گاهی اوقات “گاموفوبیا” نیز نامیده میشود، وضعیتی است که در آن فرد از وارد شدن به یک رابطه صمیمی و متعهدانه میترسد. این ترس میتواند درجات مختلفی داشته باشد، از امتناع از ازدواج گرفته تا اجتناب از هرگونه رابطه عاطفی جدی.
دلایل متعددی برای این ترس وجود دارد که اغلب ریشه در تجربیات گذشته و باورهای فردی دارد. در اینجا 15 نکته در مورد علت ترس از تعهد در برخی روابط آورده شده است:
- ✅
تجربه های تلخ گذشته:
روابط ناموفق قبلی، خیانت، طلاق والدین یا سایر تجربیات منفی در دوران کودکی میتوانند باعث ایجاد ترس از تکرار الگوهای مشابه در روابط بعدی شوند. - ✅
ترس از آسیب پذیری:
تعهد نیازمند آسیب پذیری است. فرد باید حاضر باشد خود واقعی اش را نشان دهد و احساسات خود را با دیگری به اشتراک بگذارد. این آسیب پذیری میتواند برای برخی افراد ترسناک باشد. - ✅
ترس از دست دادن استقلال:
برخی افراد تعهد را به منزله از دست دادن آزادی و استقلال خود می دانند و نگران این هستند که در رابطه محدود شوند. - ✅
عدم اعتماد به نفس:
پایین بودن اعتماد به نفس میتواند باعث شود فرد احساس کند لایق عشق و تعهد نیست و یا اینکه نمی تواند انتظارات طرف مقابل را برآورده کند. - ✅
کمال گرایی:
تلاش برای یافتن “همسر کاملا مطلوب” و ترس از اشتباه کردن در انتخاب، میتواند مانع از تعهد شود. - ✅
مشکلات ارتباطی:
عدم توانایی در برقراری ارتباط موثر و حل مسائل میتواند باعث شود فرد از وارد شدن به یک رابطه جدی اجتناب کند. - ✅
ترس از شکست:
هیچ کس دوست ندارد در رابطه شکست بخورد. ترس از شکست میتواند باعث شود فرد از تعهد اجتناب کند تا از درد و رنج احتمالی جلوگیری کند. - ✅
عدم بلوغ عاطفی:
بلوغ عاطفی برای تعهد ضروری است. فرد باید بتواند مسئولیت احساسات خود را بر عهده بگیرد و به نیازهای طرف مقابل توجه کند. - ✅
فشار اجتماعی:
گاهی اوقات فشارهای اجتماعی و فرهنگی میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. مثلا برخی افراد ممکن است نگران قضاوت دیگران در مورد انتخاب هایشان باشند. - ✅
سابقه خانوادگی:
الگوهای روابط در خانواده میتواند بر دیدگاه فرد نسبت به تعهد تاثیر بگذارد. اگر فرد در خانواده ای بزرگ شده باشد که در آن روابط ناپایدار و ناسالم بوده اند، ممکن است به سختی بتواند به یک رابطه متعهدانه اعتماد کند. - ✅
مشکلات مالی:
مسائل مالی و نگرانی در مورد امنیت مالی میتواند ترس از تعهد را افزایش دهد، به ویژه اگر فرد نگران تامین نیازهای خود و دیگری باشد. - ✅
ترس از کنترل شدن:
برخی افراد از اینکه در رابطه کنترل شوند می ترسند و از تعهد اجتناب می کنند تا از این وضعیت جلوگیری کنند. - ✅
مشکلات صمیمیت:
مشکل در برقراری صمیمیت عاطفی و فیزیکی میتواند مانع از تعهد شود. - ✅
وابستگی به روابط غیر متعهدانه:
برخی افراد به روابط کوتاه مدت و غیر متعهدانه عادت کرده اند و ترک این الگو برایشان دشوار است. - ✅
تغییرات بزرگ زندگی:
در دورههایی از زندگی که با تغییرات زیادی همراه است (مانند تغییر شغل، مهاجرت یا مشکلات خانوادگی)، افراد ممکن است به دلیل عدم اطمینان از آینده، از تعهد اجتناب کنند.
درک این عوامل میتواند به افراد کمک کند تا ریشه ترس خود از تعهد را شناسایی کنند و برای حل آن اقدام کنند. مشاوره با یک متخصص نیز میتواند در این زمینه بسیار مفید باشد.
ترس از تعهد یک مسئله پیچیده است و درمان آن نیازمند صبر، تلاش و خودآگاهی است. با این حال، با شناخت درست و رویکرد مناسب، می توان بر این ترس غلبه کرد و به یک رابطه صمیمی و پایدار دست یافت.
چرا در بعضی روابط، ترس از تعهد وجود دارد؟
ترس از دست دادن استقلال
یکی از دلایل اصلی ترس از تعهد، ترس از دست دادن استقلال و آزادی فردی است.فرد ممکن است نگران باشد که با ورود به یک رابطه متعهدانه، مجبور شود از بسیاری از فعالیتها، سرگرمیها و تصمیماتی که به تنهایی از آنها لذت میبرد، دست بکشد.آنها ممکن است فکر کنند که تعهد به معنای محدود شدن و کنترل شدن توسط طرف مقابل است.این افراد نیاز دارند تا اطمینان حاصل کنند که در رابطه، همچنان میتوانند فردیت خود را حفظ کنند و فضایی برای رشد شخصی داشته باشند.ترس از وابستگی بیش از حد و از دست دادن هویت فردی در رابطه، میتواند انگیزهی قوی برای اجتناب از تعهد باشد.
آنها از خود میپرسند، ایا من هنوز من خواهم بود؟این ترس مخصوصا در افرادی که تجربهی روابط کنترلگرانه داشتهاند بیشتر دیده میشود.
آزادی و استقلال برای آنها ارزشمندتر از یک رابطه جدی به نظر میرسد.
تجربههای تلخ گذشته
تجربههای تلخ در روابط قبلی، مانند خیانت، جدایی دردناک یا سوء استفاده عاطفی، میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است از تکرار آن تجربهها هراس داشته باشد و ناخودآگاه از ورود به یک رابطه جدی خودداری کند. این افراد معمولا دیوار دفاعی محکمی دور خود ایجاد میکنند تا از آسیب دیدن دوباره جلوگیری کنند. آنها ممکن است اعتماد کردن به دیگران را دشوار بدانند و به سختی بتوانند آسیبپذیر باشند. ترس از آسیب پذیری و باز شدن احساسات به روی کسی که ممکن است ترکشون کنه. این ترس ریشه در تجربیات گذشته و باورهای شکل گرفته در مورد روابط دارد. آنها از خود میپرسند آیا دوباره قلبم خواهد شکست؟بهبودی از این ترس نیازمند زمان، خودآگاهی و در صورت نیاز، کمک حرفهای است.
ترس از صمیمیت
ترس از صمیمیت به معنای مشکل در برقراری ارتباط عمیق و با صداقت با دیگران است. فرد ممکن است از نشان دادن آسیبپذیریها، احساسات واقعی و نیازهای خود هراس داشته باشد. این ترس میتواند باعث اجتناب از روابط صمیمی و متعهدانه شود. این افراد ممکن است از نزدیک شدن به دیگران بترسند زیرا از طرد شدن یا قضاوت شدن میترسند. آنها ممکن است در به اشتراک گذاشتن افکار و احساسات خود با دیگران احساس ناراحتی کنند. ترس از نشان دادن خود واقعی و پذیرفته نشدن توسط طرف مقابل، مانع از ایجاد یک رابطه عمیق میشود. این ترس میتواند ناشی از تجربیات کودکی یا روابط آسیبزا در گذشته باشد. آنها از خود میپرسند آیا من برای دوست داشته شدن کافی هستم؟غلبه بر این ترس نیازمند تلاش برای خودشناسی و ایجاد احساس امنیت در روابط است.
عدم اطمینان به خود
عدم اطمینان به خود و احساس عدم لیاقت برای دوست داشته شدن میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است باور داشته باشد که به اندازه کافی خوب نیست و نمیتواند نیازهای طرف مقابل را برآورده کند. این احساسات میتواند باعث اجتناب از روابط جدی شود. آنها ممکن است احساس کنند که ارزش کافی برای داشتن یک رابطه موفق را ندارند. این افراد معمولا نقاط ضعف خود را بزرگنمایی میکنند و نقاط قوت خود را نادیده میگیرند. ترس از شکست خوردن در رابطه و اثبات باورهای منفی خود، میتواند انگیزهی قوی برای اجتناب از تعهد باشد. این ترس ریشه در عزت نفس پایین و باورهای محدودکننده در مورد خود دارد. آنها از خود میپرسند آیا من میتونم یه شریک زندگی خوب باشم؟افزایش عزت نفس و تمرکز بر نقاط قوت، میتواند به غلبه بر این ترس کمک کند.
ترس از شکست
ترس از شکست خوردن در رابطه و جدایی میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است نگران باشد که رابطه به سرانجام نرسد و با دل شکستگی و ناراحتی روبرو شود. این ترس میتواند باعث اجتناب از ورود به یک رابطه جدی شود. آنها ممکن است از تکرار تجربهی جدایی دردناک در گذشته بترسند. این افراد معمولا بر احتمالات منفی تمرکز میکنند و به سختی میتوانند به آیندهی رابطه امیدوار باشند. ترس از سرمایهگذاری عاطفی در رابطهای که ممکن است به شکست منجر شود، مانع از تعهد میشود. این ترس ریشه در تجربیات گذشته و باورهای منفی در مورد روابط دارد. آنها از خود میپرسند آیا این رابطه هم مثل قبلی تموم میشه؟پذیرش این واقعیت که هیچ تضمینی برای موفقیت در رابطه وجود ندارد و تمرکز بر زمان حال، میتواند به کاهش این ترس کمک کند.
نداشتن الگوی مناسب
فقدان الگوهای رابطهای سالم و موفق در خانواده یا محیط اطراف میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است نداند که یک رابطه سالم و متعهدانه چگونه است و از ورود به آن هراس داشته باشد. آنها ممکن است شاهد روابط ناسالم و پر از درگیری در خانواده خود بوده باشند. این افراد ممکن است در تشخیص رفتارهای سالم و ناسالم در یک رابطه دچار مشکل شوند. نداشتن تصویر روشنی از یک رابطه متعهدانه، میتواند باعث سردرگمی و ترس از ناشناختهها شود. این کمبود الگو نیازمند آگاهی بیشتر و الگوبرداری از روابط سالم در محیط اطراف است. آنها از خود میپرسند یه رابطه سالم چه شکلیه اصلاً؟مشاوره و مطالعه در مورد روابط سالم میتواند به پر کردن این شکاف کمک کند.
اهداف و اولویتهای متفاوت
داشتن اهداف و اولویتهای متفاوت با طرف مقابل میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است نگران باشد که رابطه مانع از دستیابی به اهداف شخصی و حرفهای او شود. این ترس میتواند باعث اجتناب از ورود به یک رابطه جدی شود. آنها ممکن است در حال حاضر تمرکز خود را بر روی تحصیل، شغل یا سایر اهداف شخصی گذاشته باشند. این افراد معمولا نگران هستند که رابطه زمان و انرژی زیادی از آنها بگیرد. 
تضاد در اهداف و اولویتها میتواند باعث ایجاد تنش و درگیری در رابطه شود و در نتیجه فرد از تعهد اجتناب میکند. این تضاد نیازمند گفتگو و توافق بر سر اهداف مشترک و فردی است. آنها از خود میپرسند ایا اون از من میخواد اهدافم رو فدا کنم؟یافتن تعادل بین رابطه و اهداف شخصی، کلید حل این مشکل است.
ترس از تغییر
ورود به یک رابطه متعهدانه به معنای پذیرش تغییرات و مسئولیتهای جدید است. فرد ممکن است از این تغییرات هراس داشته باشد و از ورود به یک رابطه جدی خودداری کند. این ترس میتواند ناشی از عدم آمادگی برای پذیرش نقشهای جدید و تغییر سبک زندگی باشد. آنها ممکن است از دست دادن روال عادی زندگی خود بترسند. این افراد معمولا به سختی میتوانند با شرایط جدید سازگار شوند. ترس از عدم توانایی در مدیریت تغییرات و مسئولیتهای جدید، مانع از تعهد میشود. این ترس ریشه در عدم اعتماد به نفس و مقاومت در برابر تغییر دارد. آنها از خود میپرسند آیا میتونم با این تغییرات کنار بیام؟پذیرش این واقعیت که تغییرات بخشی از زندگی هستند و تمرکز بر جنبههای مثبت رابطه، میتواند به کاهش این ترس کمک کند.
مشکلات حل نشدهی گذشته
وجود مشکلات حل نشده از روابط قبلی، مانند خشم، حسادت یا سوء تفاهمها، میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است نگران باشد که این مشکلات دوباره در رابطه جدید تکرار شوند و از ورود به یک رابطه جدی خودداری کند. آنها ممکن است هنوز درگیر احساسات منفی نسبت به شریک زندگی سابق خود باشند. این افراد معمولا الگوهای رفتاری ناسالمی را از روابط قبلی خود به رابطه جدید منتقل میکنند. ترس از تکرار اشتباهات گذشته، مانع از تعهد میشود. حل این مشکلات نیازمند خودآگاهی، بخشش و در صورت نیاز، کمک حرفهای است. آنها از خود میپرسند آیا دوباره همون اشتباهات رو تکرار میکنم؟قبل از ورود به یک رابطه جدید، بهتر است مشکلات گذشته را به طور کامل حل کنید.
نگرانی از قضاوت دیگران
ترس از قضاوت شدن توسط خانواده، دوستان یا جامعه در مورد انتخاب شریک زندگی میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است نگران باشد که شریک زندگی او مورد تایید دیگران نباشد و از ورود به یک رابطه جدی خودداری کند. آنها ممکن است تحت فشار خانواده برای ازدواج با فرد خاصی باشند. این افراد معمولا بیش از حد به نظرات دیگران اهمیت میدهند. ترس از عدم پذیرش شریک زندگی توسط اطرافیان، مانع از تعهد میشود. اولویت دادن به احساسات و خواستههای خود و نادیده گرفتن نظرات منفی دیگران، کلید حل این مشکل است. آنها از خود میپرسند اگر خانوادهم ازش خوششون نیاد چی؟
فقدان مهارتهای ارتباطی
نداشتن مهارتهای ارتباطی موثر میتواند باعث ایجاد ترس از تعهد شود. فرد ممکن است نتواند نیازها و احساسات خود را به درستی بیان کند و در حل اختلافات با طرف مقابل دچار مشکل شود. این ترس میتواند باعث اجتناب از روابط جدی شود. آنها ممکن است در ابراز محبت و قدردانی مشکل داشته باشند. 
یکی از اشتباهاتی که ممکن است مرتکب شویم، فرار کردن از صحبت درباره ترس هایمان با شریک عاطفی است. فکر می کنیم اگر حرفی نزنیم، مشکل خودبخود حل می شود، اما در واقع این ترس ها مثل توپ برفی بزرگ تر می شوند.
یک بار در رابطه ای ترس از تعهد داشتم و اصرار می کردم که عاشق تنهایی و استقلالم هستم، اما در واقع از شکست می ترسیدم. به جای بیان این ترس، رفتارهای سردی نشان می دادم که رابطه را خراب کرد.
گاهی اوقات هم ترس از تعهد را با توجیه های منطقی مثل تمرکز روی کار یا تحصیل پنهان می کنیم. در حالی که اگر صادقانه به خودمان نگاه کنیم، می فهمیم که ترس واقعی پشت این توجیه ها پنهان شده.
اشتباه دیگر این است که تصور کنیم همه روابط مثل رابطه قبلی مان تمام می شوند. این طرز فکر مانع از دیدن فرصت های جدید برای ساختن رابطه ای سالم می شود.
ترس از تعهد گاهی شبیه ترس از آب است. تا زمانی که داخلش نروی، نمی فهمی که شنا کردن چقدر می تواند لذت بخش باشد. البته این به معنی بی محابا پریدن نیست، بلکه یعنی کمی به خودت و طرف مقابل فرصت دهی.
من همیشه فکر می کردم ترس از تعهد یعنی آدم بی مسئولیت یا سنگدلی باشد. اما الان می فهمم خیلی عمیق تر از این حرفاست. من خودم وقتی رابطه ام جدی شد حس کردم دارم خفه می شوم. بعد فهمیدم ترس از دست دادن آزادی ام را دارم. خیلی ها این حس را دارند ولی خودشان نمی فهمند چرا.
اشتباه بزرگی که بعضی ها می کنند اینه که طرف مقابل را مجبور به تعهد می کنند. فکر می کنند با فشار یا التماس می توانند ترس طرف مقابل را از بین ببرند. ولی این کار فقط اوضاع را بدتر می کند. منی که خودم از تعهد می ترسیدم، وقتی حس کردم دارم تحت فشار گذاشته می شوم، سریع تر فرار می کردم.
یک چیز مهم که فهمیدم اینه که ترس از تعهد هیچ ربطی به مقدار علاقه ندارد. من یکی را خیلی دوست داشتم ولی همین که حس کردم داره جدی می شود، دستپاچه شدم. فکر می کردم یعنی عشقم کم است، ولی بعدها فهمیدم ترس های قدیمی ام بوده. این اشتباه را نکنید که فکر کنید اگر کسی از تعهد می ترسد یعنی شما را دوست ندارد.
بعضی ها مرتب سرزنش می کنند که چرا نمی توانی متعهد بشوی. این کار فقط باعث می شود طرف مقابل بیشتر در لاک دفاعی خودش برود. من وقتی کسی مدام بهم می گفت آدم ترسویی هستم بیشتر حس می کردم حق با اوست و باید فرار کنم. بهتره به جای سرزنش، فضای امنی ایجاد کرد که طرف مقابل بتواند درباره ترس هایش حرف بزند.
در آخر یادم می آید زمانی که تصمیم گرفتم اول با ترس های خودم کنار بیایم قبل از شروع هر رابطه جدید. دیدم وقتی خودم را بهتر بشناسم و بفهمم دقیقا از چه چیزی می ترسم، راحت تر می توانم اعتماد کنم. این راهش نیست که از ترس هایتان فرار کنید. باید بایستید و با آنها روبرو شوید تا بتوانید رابطه سالمی بسازید.